Vozači, varioci, fasaderi, zidari, bravari, armirači, elektromonteri i građevinski radnici i dalje su oni čija zanimanja “otvaraju vrata” Slovenije radnicima iz Bosne i Hercegovine, a za samo dva mjeseca ove godine u ovoj evropskoj zemlji za bh. radnike izdate su 2.142 radne dozvole.
Poredeći sa istim periodom lani, a prema podacima Agencije za rad i zapošljavanje BiH, ove godine broj izdatih dozvola je veći, jer su tada izdate 1.962 radne dozvole.
– Od navedenih brojeva u 2025. godini 846 radnih dozvola je prvi put izdato i to se odnosi na posredovanje Agencije. Ostale radne dozvole su produžene, odnosno radnici već borave u Sloveniji – navode objašnjavajući da je lani situacija bila drugačija te da je tada bilo izdato više novih radnih dozvola, njih 1.082, dok se 880 odnosilo na produžavanje dozvola.
Osim u Sloveniju, posredstvom Agencije, radnici odlaze i u Njemačku, i to samo oni koji imaju završenu srednju medicinsku školu općeg smjera.
– U prva tri mjeseca ove godine Agencija za rad i zapošljavanje BiH posredovala je u zapošljavanju 22 osobe u Njemačkoj. U istom periodu prošle godine broj je iznosio 78 osoba – navode oni i dodaju da za obje države imaju smanjen broj posredovanja početkom 2025. godine u odnosu na prethodnu godinu.
Gubitak ljudi je najgori problem koji imamo, smatra ekonomista Igor Gavran i dodaje da je, uz prirodne resurse, ovo jedini koji se nikada ne može nadoknaditi.
– Naravno, postoje i oni koji smatraju da se sve to lako riješi uvozom radne snage iz Bangladeša, Nepala i sličnih područja, ali to je tek trajna destrukcija društva. Ovaj odlazak kvalifikovane radne snage koja nam je neophodna je, naravno, i veliki ekonomski gubitak, ali ipak najveći gubitak ljudi, bez obzira na kvalifikacije – ističe Gavran za Nezavisne novine.
Prema njegovim riječima, odgovornost za ovakvo stanje je na vlastima.
– Jasno je da je odgovornost za to primarno na vlasti svih nivoa, jer dva su ključna razloga, a za oba je odgovorna vlast. Prvi razlog su niska primanja, odnosno stanje u ekonomiji koje ne pruža mogućnost zapošljavanja uz odgovarajuća primanja i uvjete rada, a drugi politička situacija, odnosno sistem korupcije, nepotizma i kriminala s nefunkcionalnom administracijom i očajnim javnim uslugama – objašnjava Gavran.
Odlazak medicinara u Njemačku za Mirka Šerbedžiju, predsjednika Sindikata medicinskih sestara i tehničara Republike Srpske, predstavlja gubitak kadra koji će nadomjestiti one radnike koji odlaze u penziju.
– Da bismo zadržali naše ljude, moramo da uredimo struku, moramo da priznamo fakultetske diplome, moramo da povećamo plaće minimalno za 500 KM – rekao je ranije on.
